10 علت استفاده از خاک نسوز در کوره

قطعا بارها و بارها اصطلاح خاک نسوز به گوشتان خورده و برایتان سوال شده که خصوصیات و ویژگی های خاک نسوز چیست؟ و علت استفاده از این خاک در کوره چیست؟ در این مقاله قصد داریم 10 علت استفاده از خاک نسوز در کوره را برایتان شرح دهیم، خالی از لطف نیست تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

خاک نسوز و کاربرد آن

خاک نسوز یک کلمه عمومی و در ساده ترین تعریف می توان بیان داشت که در دمای بالا بدون تغییر شکل یا ذوب پخته می شود. به طور معمول خاک نسوز دارای مواد نسوز و ناخالصی های قابل توجهی از آهن دارد و موجب شده تا در تولید آجر و در سازه های کوره استفاده شود.از خاک نسوز در ساخت و تولید انواع آجر،نوع خاصی از سرامیک،خاک سفالی و مجسمه سازی استفاده می شود. این ماده انعطاف پذیر توزیع پذیری ذرات را شکل می دهد در ذوب اولیه از مخلوط شدن هرگونه خاک رس در دمای پایین جلوگیری می کند. ناگفته نماند خاک نسوز حاوی فلدسیات قابل توجهی است که در اجسام مبتنی بر خاک رس زجاجیه مورد نیاز است.

خاک نسوز چیست؟

یکی از اصلی ترین متریال ها برای ساخت و تولید آجرنسوز که دارای ارزش بالایی بوده و از مواد کانی ساخته می شود، خاک نسوز است. جالب است بدانید که هر چه کیفیت خاک نسوز بالاتر باشد، آجر نسوز مرغوب تر با با کیفیت تر تولید می شود.

اما خاک نسوز نوعی خاک رس است که از اصلی ترین مزیت های آن می توان به مقاومت بالای آن در برابر آتش و حرارت اشاره کرد. معمولا اجر های نسوزی که از این نوع خاک تولید می شوند تا دمای 1500 درجه را می توانند تحمل کنند. خاک نسوز در رنگ های متنوع تولید می شود که با استفاده از این خاک آجر های نسوز در ابعاد و رنگ های متنوع تولید می شود. اصلی ترین مناطقی که در آن خاک نسوز وجود دارد مناطق مرکزی ایران است و این موضوع موجب شده تا بزرگ ترین کارخانه های تولید آجر نسوز در این مناطق تاسیس شود و مرغوب ترین آجرنما در سطح خاورمیانه مربوط به ایران است. یکی دیگر از ویژگی های خاک نسور وجود درصد مشخصی از آب است که در زمان پخت تبخیر می شود.

علت استفاده از خاک نسوز

به علت مقاومت بالای خاک نسوز در برابر حرارت بالا از آن در صنایع مهم و مختلف از جمله: ساخت کوره های آجر پزی، ذوب آهن، ساخت سرامیک، دیگ های بخار، انواع شومینه و باربیکیو، تولید انواع چینی و کاشی، صنایع ذوب آهن و... استفاده می شود.عناصر تشکیل دهنده در خاک نسوز درصد مشخص و معینی دارند و در زمان پخت آب موجود در خاک نسوز تبخیر می شود و این موضوع موجب استحکام خاک نسوز می شود.

مواد تشکیل دهنده خاک کوره نسوز

در چیدمان کوره نسوز از خاک نسوز استفاده می شود، این خاک حاوی عناصری همانند اکسید آلومینیوم و سیلیس می باشد که موجب سختی و مقاومت بالای خاک نسوز می شود. البته به غیر این مواد اصلی در خاک نسوز آلیاژهای ناخالصی همچون مونوترمیک ها،هالوسی ها، مائول نیت ها، هیدویل،کواتز و فلدسپات می باشد، البته برای تعیین میزان سختی خاک نسوز میزان آهن و تیتانیوم را اندازه گیری می کنند تا از مقاومت و مرغوبیت آجر تولید شده تضمین شود. البته بوکسیت یکی دیگر از عناصر تشکیل دهنده خاک نسوز است که میزان آن باید به اندازه باشد و اگر بوکسیت بیش از اندازه باشد موجب افزایش آلومین و آذر سنجی شده و آجری که با این کیفیت تولید می شود مرغوبیت کمی دارد.

علت استفاده از خاک نسوز در کوره های صنعتی

خاک نسوز به علت قابلیت و مقاومت بالایی که در برابر حرارت دارد در انواع کوره های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.از جمله خاصیت های خاک نسوز عبارتند از:

پلاستیکی بودن

از جمله ویژگی های خاک نسوز می توان به خاصیت انعطاف پذیری و پلاستیکی بودن آن اشاره کرد، این خاصیت موجب می شود تا آجر های نسوز در ابعاد و اشکال مختلف قابلیت تولید داشته باشند.

زجاجی نشدن

یکی دیگر از مزایای خاک نسوز زجاجی نشدن آن در برابر حرارت بالاست، خاک نسوز معمولا در کوره های صنعتی تولید شیشه،ذوب آهن و پوشش داخلی کوره کاربرد زیادی دارد.

خمیری شدن

از جمله ویژگی هایی خاک نسوز که قابلیت انعطاف پذیری آن را افزایش می دهد،خاصیت خمیری شدن آن است.خمیری شدن و آب موجود در این خاک موجب فرم پذیری و انعطاف پذیری شده و خاک نسوز به راحتی به شکل مورد نظر تبدیل می شود.

خاک نسوز در زمان خشک شدن 10 درصد منقبض شده و علت آن حالت ارتجاعی و پلاستیکی بودن آن است، خاک نسوز حداقل تحمل دمای 1500 درجه سانتیگی گراد را دارد، خاک نسوز مرغوب در دمای بالای کوره دچار ترک خوردگی و شکستگی نمی شود.

ویژگی های خاک نسوز مرغوب

خاک نسوز از 12 درصد آب و مواد فرار تشکیل شده که بعد از پخت تبخیر می شود، این موضوع موجب می شود تا مقاومت خاک و آجر نسوز چند برابر شود.

از دیگر موراد موثر بر پخت آجر نسوز می توان به کیفیت خاک و فرایند پخت اشاره کرد.

اندازه گیری دقیق عناصر موجود در خاک نسوز و استانداردهای لازم موجب افزایش کیفیت آجر نسوز می شود. هر چه مقدار این عناصر تغییر کند بر کیفیت آجر نسوز و خاک نسوز مرغوب تاثیر می گذارد.

نکته مهمی که نباید در کیفیت آجر نسوز نادیده گرفت نوع سوخت مورد استفاده در کوره برای پخت می باشد.نوع سوخت تاثیر مستقیمی بر قیمت خاک و آجر نسوز و رنگ آجر و کیفیت آن دارد.